Zelf een 3 standenschakelaar aansluiten in 7 stappen

Een 3 standen schakelaar wordt ook wel een ventilatieschakelaar of ventilatorschakelaar genoemd. Dat is goed te verklaren. Deze veelvoorkomende schakelaar is voorzien van drie standen en wordt gebruikt om een ventilator mee aan te sturen. Hij wordt het meeste gebruikt in ruimtes als de keuken of badkamer om eenvoudig de afzuiger mee te bedienen. In deze blog leggen we je stap voor stap uit hoe je de 3 standen schakelaar van Merten of Odace op een correcte manier aansluit. Ook als je zelf niet zo veel ervaring hebt met het aanleggen van elektra.

Deze handleiding kan worden gebruikt voor de volgende producten van Schneider Electric:

MTN317100 - Sokkel - 3 standen schakelaar – Merten

S520243 - 3 standen schakelaar - Wit - Odace

S530243 - 3 standen schakelaar – Aluminium – Odace

De hierboven genoemde 3 standen schakelaar van Merten is ook in voordeligere productbundels te verkrijgen. Je kiest dan voor een complete set die bestaat uit een sokkel, een bedieningsknop en een afdekraam. Uiteraard kan je deze handleiding ook voor de complete bundels van Merten gebruiken.

Een goed functionerende ventilatieschakelaar draagt bij aan een gezonde luchtkwaliteit in iedere woning. Het is van groot belang om een goede luchtcirculatie in je woning te hebben. Een ventilatieschakelaar helpt bovendien om vocht en ongewenste geurtjes te verwijderen uit de badkamer, toilet of keuken. De 3 standenschakelaar kent drie standen waarvan de middelste stand de uit-stand is. Links en rechts worden gebruikt om de ventilatie in twee sterktes in te schakelen.

Voordat je met de klus begint is het raadzaam om alle producten bij de hand te hebben. Voor het aansluiten van een 3 standen schakelaar heb je het volgende nodig:

• Een complete 3 standen schakelaar van Schneider Electric, bestaande uit een sokkel, een bedieningsknop en een afdekraam
• Een multimeter
• Een striptang
• Een waterpas
• Een kruiskopschroevendraaier

Daarnaast heb je uiteraard ook installatiedraden nodig om alles correct aan te sluiten. Daarover lees je hieronder meer.

Als je aan de slag gaat met een 3 standenschakelaar dan heb je altijd een bruine (fase)draad en twee zwarte (schakel)draden nodig. Op de plek waar je de ventilatieschakelaar gaat inbouwen, zorg je dat deze kabels uit de inbouwdoos tevoorschijn komen. De zwarte schakeldraden gaan beiden naar de motor van de ventilator. De bruine fasedraad wordt gebruikt voor de stroomtoevoer vanuit je groepenkast naar de schakelaar. Ook heb je een blauwe nuldraad nodig. Deze gaat van ventilator direct weer terug naar de groepenkast.

Controleer altijd met een spanningszoeker om er zeker van te zijn dat de dubbele wandcontactdoos echt spanningsvrij is. Staat er geen spanning meer op? Dan kan je veilig aan het werk!

Het aansluitschema van een drie standen schakelaar ziet er als volgt uit.

Veiligheid staat altijd voorop bij elektrische klussen. Daarom schakel je altijd de stroom uit voordat je aan de slag gaat. Je doet dit door de betreffende installatieautomaat (groep) in de groepenkast uit te schakelen. Weet je niet op welke groep de schakelaar is aangesloten? Zet dan de hoofdschakelaar uit. Controleer dit altijd met een multimeter om er zeker van te zijn dat het circuit echt spanningsvrij is. Staat er geen spanning meer op? Dan kan je veilig aan het werk!

Zorg dat alle draden zijn gestript op 1 centimeter (10 mm). Pak de sokkel van de 3 standen schakelaar erbij en sluit de bruine draad aan op de aansluiting met een (L). De bruine draad is de fasedraad die zorgt voor de stroomtoevoer naar de sokkel. De sokkel is voorzien van slimme veerklemmen, wat betekent dat de draad automatisch vastklikt.

Vervolgens sluit je de twee zwarte schakeldraden aan. Een daarvan gaat naar de (1) in de sokkel en de andere rechtsboven naar de (2) in de sokkel. Deze aansluitpunten zijn voorzien van witte veerklemmen.

Als het goed is ziet de achterzijde van de dubbele wandcontactdoos er nu als volgt uit:

Bekijk je het dubbele stopcontact vanaf de voorzijde dan ziet de aangesloten bedrading er zo uit:

Sluit ten slotte de blauwe nuldraad aan op de ventilator. Deze blauwe draad komt uit dezelfde inbouwdoos als de stroomtoevoer voor de ventilator. Het is belangrijk dat deze blauwe nuldraad teruggaat naar de groepenkast, zodat het stroomcircuit rond is.

Heb je de Merten 3 standen schakelaar gekocht? Dan vind je rond de centrale pin een metalen clipje. Het metalen clipje kan je gebruiken om de drie standen schakelaar van terugvering te voorzien. Hierdoor gaat de schakelaar nadat je hem hebt gebruikt weer terug naar de centrale stand. Dit is niet altijd wenselijk bij de 3 standen schakelaar, aangezien de stroom dan wordt afgeschakeld. Je kunt daarom het clipje gewoon weglaten. Het clipje gebruik je wel als je een ventilator hebt die werkt op basis van een puls, dit is alleen niet vaak het geval.

Op de afbeelding hieronder zie je de sokkel van de Odace ventilatorschakelaar. Met deze duidelijke afbeeldingen op de achterzijde van de sokkel kan het aansluiten haast niet meer fout gaan. De bruine fasedraad steek je in de opening met de (L), die gemarkeerd is met de rode veerklem. De twee zwarte schakeldraden steek je vervolgens in de aansluitingen met de witte veerklem, linksboven en linksonder. Hiermee wordt de ventilator in twee verschillende sterktes aangestuurd. 

Als alle draden juist zijn aangesloten op de schakelaar, kan je deze terug in de inbouwdoos duwen. Met behulp van de sleuven in de stalen draagring kan je de schakelaar stellen. Door een waterpas te gebruiken plaats je de serieschakelaar keurig horizontaal. Monteer hem stevig door de sokkel met twee schroeven goed vast te draaien.

In het geval van de Merten schakelaar, plaats je eerst het afdekraam en vervolgens de draaiknop. Houd daarvoor het afdekraam met één hand vast en klik met de andere hand de draaiknop vast in de sokkel. De draaiknop past slechts op één manier op de sokkel, namelijk met de 3-1-2 opdruk naar boven. In het geval van de Odace schakelaar klik je het afdekraam eenvoudig op de sokkel.

Het moment van de waarheid! Schakel de spanning weer in door de juiste groep in de groepenkast in te schakelen. Nu staat de stroom er weer op en kan je zien of de schakelaar naar behoren werkt. Draai aan de knop en controleer of de ventilator schakelt tussen de verschillende standen. 

Conclusie

Het aansluiten van een 3 standen schakelaar voor ventilatie in keukens en badkamers is een haalbare klus. Ook als je zelf niet zo veel ervaring hebt met het aansluiten van elektra. Aangezien veiligheid boven alles gaat, zorg je er altijd voor dat je de stroomtoevoer uitschakelt. Volg de 7 stappen in deze handleiding zorgvuldig. Kom je er toch niet uit? Raadpleeg dan een professional op het gebied van elektra of neem contact op met onze klantenservice. 

We hopen dat het je met deze handleiding is gelukt om zelf een 3 standen schakelaar aan te sluiten. Mocht het niet lukken of heb je nog een vraag? Neem dan contact op met onze klantenservice via onderstaande button. Wij zitten voor je klaar om je zo goed mogelijk te helpen.  

Heb je nog andere schakelaars en stopcontacten van Schneider Electric gekocht die je wilt aansluiten? Ga hieronder naar al onze installatiehandleidingen.