Kruisschakelaars

Een kruisschakelaar is een type lichtschakelaar die wordt gebruikt om verlichting vanaf drie of meerdere plekken in en uit te schakelen. Een kruisschakelaar in toevoegen in een lichtschakeling zorgt ervoor dat je een extra aansluitpunt kan maken. Daarmee bedien je de lamp vanaf meer dan twee locaties. Je hoeft dan natuurlijk minder vaak heen en weer te lopen om het licht aan of uit te doen. Het type schakeling dat je hiermee maakt heet een kruisschakeling. Om een kruisschakeling compleet te maken, heb je ook nog twee reguliere wisselschakelaars nodig. 

Je kunt een kruisschakelaar herkennen aan het feit dat hij vier aansluitpunten heeft voor zwarte schakeldraden. Deze aansluitingen zijn gemarkeerd met L1, L2, L3 en L4. Heeft een lichtschakelaar markeringen die als L3 en L4 zijn aangeduid? Dan weet je dat dat je met een kruisschakelaar van doen hebt. 

De kruisschakelaar wordt voornamelijk toegepast op plekken waar het van pas komt om meer dan twee bedieningslocaties te hebben. Hierdoor wordt het gemakkelijker om het licht aan of uit te zetten. Dit is vooral handig in grote ruimtes of wanneer het licht op meerdere verdiepingen bediend moet worden. Anders moet je steeds ver lopen, of de trap op of af om het licht in of uit te schakelen. Niet zo handig dus. 

Een voorbeeld van een kruisschakeling is een lamp op de overloop van de eerste verdieping. Je wilt deze lamp zowel vanaf de begane grond, de eerste verdieping als ook de zolder bedienen. Op de begane grond en op zolder wordt een reguliere wisselschakelaar gemonteerd. Op de eerste verdieping monteer je een kruisschakelaar. Een kruisschakeling wordt om die reden ook wel een trappenhuisschakeling genoemd. Naast trappenhuizen wordt een kruisschakeling ook vaak toegepast in lange gangen of grote kamers. 

Een kruisschakeling is een lichtschakeling waarbij je één lichtpunt vanaf meer dan twee plaatsen kunt bedienen. Een kruisschakeling is een uitbreiding op schakeling met reguliere wisselschakelaars. Met een kruisschakeling wordt er tussen de twee wisselschakelaars (aan het begin en einde van de schakeling) een of meerdere kruisschakelaars gemonteerd. Een kruisschakelaar heeft vier aansluitklemmen in plaats van twee om als doorvoerpunt van de draden te fungeren. Alle schakelaars in een kruisschakeling zijn voorzien van twee zwarte schakeldraden. Het maakt dan voor geen van de schakelaars uit in welke positie ze staan. Je kunt altijd vanuit elke plek het licht aan- en uitschakelen. 

Een kruisschakeling is aan het begin en het einde van het circuit voorzien van een wisselschakelaar. De kruisschakelaar dient daarbij als doorvoerpunt. Een kruisschakelaar wordt daarom alleen in het midden van de kruisschakeling geplaatst. Voor ieder extra bedieningspunt daar tussenin wordt er een extra kruisschakelaar toegepast. In principe kun je een oneindige hoeveelheid kruisschakelaars toevoegen. Zolang het circuit aan beide uiteinden wordt afgesloten met een correct aangesloten wisselschakelaar, kun je in het midden zoveel kruisschakelaars toevoegen als je zelf wilt. 

Je gebruikt een kruisschakelaar in combinatie met twee wisselschakelaars. Deze heb je dus altijd nodig. Aan het begin en aan het einde van het circuit wordt een wisselschakelaar geplaatst. Daarnaast plaats je in het midden een kruisschakelaar. Zowel de sokkel van de kruisschakelaar als de sokkel van de wisselschakelaars worden afgedekt met een enkele wip en een afdekraam. Dit zorgt voor een prachtige afwerking, waarbij je aan de buitenkant niet ziet dat je met een kruisschakeling te maken hebt. Ook is het mogelijk om een kruisschakelaar van Systeem M of Systeem Design uit te rusten met oriëntatieverlichting. De orïentatieverlichting brandt wanneer de verlichting is uitgeschakeld. Zo kun je de schakelaar eenvoudig vinden in het donker. Extra handig op een donkere overloop. Om deze af te werken heb je een enkele wip met controlevenster nodig.

Naast een kruisschakelaar heb je ook altijd een wisselschakelaar nodig. Bekijk hier de diverse wisselschakelaars. Vind je het samenstellen van een goede set schakelmateriaal toch een beetje lastig? Of wil je graag meerdere sets schakelmateriaal samenstellen? Met de handige schakelmateriaal keuzehulp stel je in een handomdraai de mooiste sets schakelmateriaal samen. Kies een stijl, vul het afdekraam met een kruisschakelaar of een van de andere talloze functies, en voeg deze eenvoudig toe aan je besteloverzicht.

Bekijk ook eens de andere bijpassende producten voor het aansturen van verlichting, zoals wisselschakelaars, serieschakelaars, wissel-wisselschakelaars, trekschakelaars of dimmers.